اثر کادمیوم و زئولیت بر صفات رشد شاهی (lepidium sativum l.) و تربچه (raphanus sativus l.)

به منظور بررسی اثر کادمیوم و زئولیت بر رشد رویشی دو سبزی شاهی و تربچه، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی خلعت پوشان دانشگاه تبریز در سال 1390 به اجرا درآمد. کادمیوم به­عنوان فاکتور اول در پنج غلظت (صفر، پنج، 10، 20 و 40 میلی­گرم بر کیلوگرم خاک) از منبع سولفات کادمیوم و زئولیت (کلینوپتیلوئیت سبزوار) در دو سطح (صفر و یک درصد وزن خاک) به­عنوان فاکتور دوم استفاده شد. براساس نتایج به­دست آمده مشاهده شد که غلظت های مختلف کادمیوم بر وزن تر و خشک و سطح برگ گیاه شاهی و وزن تر و خشک برگ و ریشه و طول و قطر ریشه گیاه تربچه مورد بررسی معنی دار است. درحالی که اثر زئولیت فقط در مورد سطح برگ و وزن تر گیاه شاهی معنی دار بود. در تیمار 40 میلی­گرم بر کیلوگرم کادمیوم وزن تر و خشک ریشه در تربچه به ترتیب 38 و 36 درصد کاهش یافت. حضور زئولیت در خاک موجب بهبود صفات رشدی گیاه شاهی شد اما در مورد گیاه تربچه این حالت مشاهده نشد. در تیمار 20 میلی گرم بر کیلوگرم کادمیوم با افزودن زئولیت سطح برگ شاهی به 2 برابر افزایش یافت. کادمیوم اثر منفی بر صفات رشدی هر دو گیاه داشت و کاربرد زئولیت اثرات منفی آن را در بعضی از صفات مورد بررسی کاهش داد.